Uma Lulik Tradisional Lakon Kalae?

July 9th, 2008 jen Posted in Architecture-Tetun, News, Tradition Art & Identity Suai, Traditional Culture, YoMaTre 2 Comments »

English Version Traditional House Story


“Uma lulik Tradisional Fohorem” (Buka slideshow fotografi iha-ne’e)

Ida ne’e mak uma lulik tradisional ami Timor nian, liu-liu iha Covalima no uma lulik tradisional Timor sei la lakon tamba bei ala sira rai hela mai ami no sei lahalakon hosi jerasaun ba jerasaun.Uma lulik tradisional lulik tebes. Tamba sei wainhira ita tama ba uma lulik laran labele kanta,halimar,no labele uja sapeo,no tenqui respeito ema katuas ou halo tuir sira nia lia fuan,se karik lahalo tuir lia fuan nebe iha leten mak sei fo malisan mak hanesan: mate,oan la iha,bulak,moris la hakmatek nebe ami timor adora teb-tebes uma lulik.

Tuar Hamutuk iha Uma

Tur hamutuk iha uma Lulik

“Tuir Hamutuk”

Prosesu halo uma lulik tradisional persija tempo naruk teb-tebes no tenqi lao hamutuk ho serimonia adat.

Tenki tur hamutuk tamba,liu hosi tur hamutuk mak bele halibur famalia tomak maski balun kaben ho ema malae mutin maibe sei lahaluha iha uma lisan ida ne’e nia laran hodi tau hamutuk ideia hodi harin uma ida ne’e no oinsa preparasaun hanesan karau,fahi, fos, no seluk-seluk tan hanesan material dapur.

Serimonia oho fahi

Serimonia oho Fahi

“Sermonia oho fahi”

Molok ta,a ai rin tenki oho fahi,hodi hisik fahi ran iha ai hun nebe mak atu ta’a.

Ta’ ai rinHalas Uma

‘Ta airin” “Halas uma”

Ai rin ne’e mak hanaran bei mane no Bei feto, Bei mane iha lor ,no nia hanesan fatin adora lulik, kaba, mak hanesan simbolu ida ou marka hatudu katak ema ne’e uma lisan ida ne’e nian Bei feto mak iha ahi matan rai matrial lulik ba hanesan tanasak lulik,sanan lulik no seluk tan.

Tali Halibur Hamutuk

“Halibur tali”

Tali halibur hamutuk ho halas

Halibur hamutuk

Tali tahan ou du,ut mak hanesan material nebe atu usa hodi sor uma lulik, prosesu halibur tali ou du,ut (lata hae/du ,ut), molok lata dut/hae uma halas hotu ona.

Hosi Uma

Resultadu hosi prosesu uma lulik

Resultado hosi prosesu halo uma lulik mak ne’e.Ami familia uma lisan ida ne,e sinte kontente teb- tebes maski iha prosesu halo uma lulik ne’e naruk no bele han tempo tinan ida.

AddThis Social Bookmark Button